به گزارش مشرق، غلامرضا کحلکی در یادداشت روزنامه خراسان نوشت:
فرآیند انتقال قدرت در «دولت- ملت های کامل»، معیاری است که آن ها را از همتایان شکننده خود متمایز می کند. برگزاری انتخابات آرام و پرشور، نمایانگر یک دولت- ملت کامل است. انتخابات ریاست جمهوری اخیر ایران اسلامی را می توان از منظر «جامعه شناسی سیاسی» و با رویکردی «گفتمانی» تحلیل کرد. تحلیلی که می تواند درس های مهمی برای کاندیداهای آتی باشد.
درآغاز، شاید تبیین عناصر سازنده گفتمان ها بحث را سنگین کند، اما چاره ای نیست؛ در هر گفتمانی سه عنصر بسیار مهم است؛ «گزاره های گفتمانی»، «دال مرکزی» و «دگرگفتمان ها». گزاره های گفتمانی، عناصر سازنده هر گفتمان هستند که در مرکز آن ها، دال مرکزی یک گفتمان قرار دارد.
برای هر گفتمانی، «غیرت» یا دگر گفتمان هایی وجود دارد که در واقع، می توان از آن با عنوان گفتمان های رقیب یاد کرد. اما گفتمان مسلط در آینده سیاسی ایران، چگونه گفتمانی می تواند باشد؟ بگذارید گزاره های گفتمانی از آینده را که می تواند شانس اقبال داشته باشد تیتر وار بیان کنیم.
از این گزاره های گفتمانی می توان به «برنامه محوری»(برنامه ریزی معطوف به اشتغال، ازدواج و مسکن جوانان)، «اخلاق محوری» (رویکرد اخلاقی به بیان ویژگی های برجسته گفتمان خودی و پرهیز از کنش های احساسی غیر اخلاقی در برابر گفتمان رقیب)، « رانت گریزی» (بهره برداری یک گفتمان از رانت ها، آن گفتمان را تا حد نقاط ضعف و قوت مبداء آن رانت مورد استفاده، بالا و پایین می برد) و «فن سالاری»(در اصطلاح به حکومت تکنیک اطلاق شده است که در آن نظام سیاسی، اقتصادی و اجتماعی باید بوسیله صاحبان فن اداره شود.
به دیگر سخن فن‌سالاری به مفهوم هواداری از رهبری ارباب فن است که بر ماشینیسم و دانش فنی و مهارت‌های فناورانه تکیه دارد و همان‌ها یعنی مهندسان، دانشمندان و تکنوکرات‌ها باید فعالیت‌های اقتصادی و سیاسی را رهبری کنند)، اشاره کرد.
اما دال مرکزی یا «عنصر محوری» و درواقع هسته سخت گفتمان مقبول آینده چیست؟ این عنصر محوری«مردم» است. گزاره ای که تعیین کننده است و نباید گفتمان ها محدود کننده «آزادی فردی» آن باشند. بازگشت به حقوق شهروندی معطوف بر فطرت الهی انسان ها، آن هم با معیارهای اسلامی یک اصل محوری است که گفتمانی برای آینده باید به آن نگاه ویژه داشته باشد.
در گفتمان آینده، کرامت انسانی، حقوق زن، محیط زیست، همزیستی مسالمت آمیز و حق تعیین سرنوشت و غیره که همگی از منظر اسلام جایگاه ویژه ای دارند باید منظور نظر قرار گیرند. اما در خصوص دگرِ گفتمان ها یا «غیریت» در گفتمان مقبول آینده، باید گفت، باید رقیب، از درون سیستم جمهوری اسلامی ایران گزینش نشده و یک دشمن مشترک بیرونی که مردم نیز به آن به چشم دشمن خود نگاه می کنند، انتخاب شود.
اساساً در غیریت سازی نباید خودی را غیر انگاشت و قطعاً دشمن بیرونی و گفتمان سازی پیرامون این مهم، سیستم را «هم افزا» می کند. نکته مهم اینجا است که در گفتمان ها«کارآمدی» بسیار مهم است. همواره باید به ترمیم و تکثیر در سیستم ها، نگاه جدی داشت و گزاره های ناکارآمد را دور انداخت و نقاط قوت را تقویت و تکثیر کرد.
